O convite chegou dende /ABANCA e /AFUNDACIÓN, que organizaban unha serie de homenaxes ao poeta venezolano no noso país, despois de recoller o Premio García Lorca. En Santiago de Compostela xunto a Miriam Reyes, en Vigo xunto a Anxo Angueira e Manuel Bragado, e na Coruña na tarde onte, xunto a Luis Pousa e eu mesma.
Non vou recoller aquí os méritos, traxectoria ou galardóns, que son moitos, do escritor.
Só me gustaría deixar testemuña de emoción grande que sentín ao coñecelo e poder conversar con el de poesía.
Quizáis a inmersión das últimas semanas na súa obra permitiume asedialo a preguntas antes do diálogo. Son moitos os poemas nos que a palabra e o silencio, o traballo do poeta, esa procura, que un non escolle como di el, pero tamén esa concepción do desexo que está en AMANTE, unha elegancia que fuxe do carnal pero que se rexistra no corpo.
Falar de Valente, dos místicos (Miguel de Molinos ecoando aínda), chegar ao Zen, ao breve como modelo no que o poema se expande, esa necesidade de condensación, os seus alquimistas, que son sobre todo poetas, ese debullar en Basho, e os amores literarios, Ajmatova, Zimmer, Pound…
Na arte do tirador de arco, converterse en centro exacto, apuntar sobre si mesmo, sendo tirador e branco.
Imborrábel a lucidez, a xenerosidade falando da construcción do poema ou contando segredos.
Imborrábel a saraiva na conversa sobre Venezuela con Milena González Cadenas, o escritor Antonio Germán López Ortega e a artista plástica Nela Ochoa de López e o xornalista Luis Pousa.
Ler xuntos na Cronoloxía, coma nenos que comparten pupitre. Feliz. Agradecida.
Do encontro os recados. A gravidade.O poder da palabra.
ARS POÉTICA.
Que cada palabra lleve lo que dice.
Que sea como el temblor que la sostiene.
Que se mantenga como un latido.
No he de proferir adornada falsedad ni poner tinta dudosa ni añadir brillos a lo que es.
Este me obliga a oírme. Pero estamos aquí para decir verdad.
Seamos reales.
Quiero exactitudes aterradoras.
Tiemblo cuando creo que me falsifico. Debo llevar en peso mis palabras. Me poseen tanto como yo a ellas.
Si no me veo bien, dime tú, tú que m conoces, mi mentira, señálame la impostura, restriégame la estafa.
Te lo agradeceré, en serio. Enloquezco por corresponderme.
Sé mi ojo, espérame en la noche y divísame, escrútame, sacúdeme.
Rafael Cadenas.
Nin a choiva omnipresente puido restar un ápice de intensidade ao encontro. O venres á mañá collía o tren Coruña Ferrol, ese que dura 1:40 min. e que a cambio amosa as mellores vistas slow speed pasando por Betanzos e Pontedeume.
Non había que camiñar máis de dez minutos dende a estación ata o Hotel Suizo, cuartel xeral onde todo o persoal se fai cómplice da invasión de poetas e artistas durante unha semana.
E alí, no ático, os tellados dalgúns edificios históricos, a promesa da auga.
Arrincar a golpe de peza teatral da man de Acéfalo Narciso Teatro: Salvajes. Beat Room Hotel. As palabras enfíadas de tantos poetas da Beat Generation. Ginsberg. Ginsberg. A luz, a máquina de escribir.
A semana de poesía salvaxe camíñase. E así do hotel ao mercado, do mercado ao hotel, ao porto, aos locais nos que a palabra.
No mercado, María Lado e Lucía Aldao, fantásticas! (Ese poema dos amores a dúas voces inédito para min)
Silvia Penas, na memoria, entre doces, caraveis e peixe. As palabras que virán.
A mellor biografía inventada por Quico Cadaval e Karlotti, e tódolos poetas que saían recitar ao amparo do micro.
Extraviarnos baixo o paraugas.
Na tarde o paseo perdido en lancha, e a magnífica peza sobre o mar da man de Quico Cadaval e Alejandro Vargas, improvisando ao piano.
O mar de Tuñón, Pessoa e Manuel Antonio. MARabilla. Aplausos.
Os amigos que reaparecen, os amigos descoñecidos.
Na noite máis noite o Manchita rosa con Leo Arremecághona e Serxio García abrindo lume, Pedro Campos, Víctor M. Díez….e moitos máis poetas descoñecid*s que nos enmudecen. O pánico, pero aquel silencio.
Todavía se pode escribir sobre o amor? Aquela rapaza que nos desafía dende a adolescencia.
O último café da noite, o fragmentarismo, humor vs poesía, as estratexias.
Sen dúbida o que máis me impresionou foi como Karlotti e Guillermo Fernández manteñen acesa esta experiencia da poesía na rúa, nos bares, en cada encontro. Poesía, poesía, poesía. Unha camaradería que me intimida e admira a partes iguais. Porque o respeto pola palabra, a fe no poético está intacto neses brazos que apertan.
O sábado, Manolo Bacalhau con Cabe García no Cazadores, e os poemas de Rivas saídos de sobres Par avion. Os seus cesteiros retumban nun local ateigado de fieis.
Dous días salvaxes. Nunca un adxectivo tan axeitado. Huidobro estaría orgulloso.
Tan agradecida polos encontros, polos novos compañeiros de camiño na poesía salvaxe.
Moitos máis anos de vida!
Filed under: recital
Apenas unhas palabras para o encontro que tivo lugar a semana pasada en Alcobendas, unha “xuntanza de galegos” que me agardaban para escoitar cun silencio grande que me impuxo moito. Estar alí, da man da querida e admiradísima Luz Pichel, coñecer a Pepe Ramos (queda pendente unha visita como poeta escoba no seu local), Óscar Martín (grazas por estar en todo, polas palabras xenerosísimas e a conversa infinda), e moitos outr*s poetas e alumn*s do taller poético de Guadalupe Grande ( o desexo de falar ata a madrugada de Porchia e dos collages e dunha poesía que me golpeou nos días despois) foi realmente fantástico. As palabras en galego e español sucedíanse entre pausas. Ás veces alguén explicaba polo baixo unha expresión ao seu veciño de butaca. A desnatadora, Alfonso XIII, a muller, a xenealoxía, Ofelia…. as noces.
A plaquette.
Para que escribimos? En días coma o mércores penso que
Para que alguén que marchou hai moitos anos de aquí erga a man ao final do recitado e me agradeza que o trouxera de volta.
Para que alguén que non coñece a miña lingua fale da literatura galega con admiración, grazas ao ronsel de poetas galeg*s que este ciclo levou a Alcobendas ao longo destes anos.
Feliz, agradecida.
O convite. A organización impecábel: Antonio Reigosa, Francisco Piñeiro, Fran Bouso, César Morán e Armando Requeixo. A calidez do recibimento. Os amigos e amigas cos que compartir o encontro. Tódalas persoas que se involucraron en que onte fose un día de festa.
Resúltame tan emocionante como difícil falar da irmandade Leiras Pulpeiro, esa que conforman os integrantes do Grupo Literario Leiras Pulpeiro e que onte nos facía cómplices aos poetas que nos achegamos a Mondoñedo a celebrar a palabra. Dicía César Morán: Mondoñedo é poesía. Andar as rúas e chegar cabo das vinte voces que onte facían cadansúa ofrenda á terra de Cunqueiro.
Achegarnos ao medio día á feira cabalar e pensar no espazo de encontro que foron sempre as feiras. A ledicia infantil de ir topando con poetas amigos cos que deterse a conversar. Mirar como se ferran os cabalos. O oficio.
O paseo da mañá coas historias mínimas que se nos revelan grazas á memoria puntual de Armando Requeixo e César Morán. E nós escoitas atentos.
Eu non podía sospeitar que o Sr. Xulio, membro do grupo literario, nos abriría a súa casa, A casa da Penela, para convidarnos a xantar, como no día da festa grande. Ofrecéndonos o mellor, unha comida memorábel, mesa corrida con máis de cincuenta comensais.
Cando coñezo persoas coma o Sr.Xulio algo me reconcilia co mundo, palabras coma xenerosidade, sensibilidade, entusiasmo, irmandade. O respecto máis profundo. O agradecimento sempre insuficiente.
As palabras do Sr. Xulio ao remate. A humildade máis aleccionadora.
É probábel que cos tempos que corren esteamos afeitos a subvencións ou aportacións que chegan en forma de cheque. Pero comprobar que onte cada quen aportou do que tiña para xuntar a vinte poetas pareceume algo case sagrado. Dunha familiaridade que me conmoveu como non sei explicar.
Vou sinalar só dous detalles que contribuiron a isto. Toda a familia do Sr. Xulio traballou a reo para servir a mesa, traendo e levando, preguntando continuamente se faltaba algo. Cando pasei perto da cociña non puiden evitar lembrar, ao ver as potas, a festa do patrón na casa paterna.
A Pastelería Val de Brea agasallounos cun milfollas dos mellores que teño tomado para a sobremesa. E no momento no que o grupo de poetas, acompañados por un gran número de veciños, se achegou a recitar cabo do Cristo, perto da mesma pastelería, todos os traballadores , cos seus uniformes brancos sairon para afora a escoitar o recitado.
E de súpeto eu sentinme privilexiada ao ser unha das escollidas para vivir unha xornada feliz e intensa coma a de onte.
Os versos de Cunqueiro, Leiras Pulpeiro, Díaz Castro… dando voltas cos ollos fechos.
Algo extraordinario acontece nas terras de Mondoñedo.
Entre outros actos da vida poética de San Francisco tiven o privilexio de participar no 8th Annual Poems Under the Dome. Hora e media de expectación, compromiso, pura maxia. Dende os escritores consagrados ata os novísimos que comezan andaina poética. Quero agradecer a Alejandro Murguía, e a todo o equipo que organizou o evento que me fixeran sentir coma na casa. Que cando lin os meus textos en galego acontecese o impensábel. Que tralo recitado algúns escritores e persoas do público se achegasen para interesarse pola obra, polo idioma no que está escrita. Un xogador de base-ball que viviu en Vigo, un grupo de poetas de ascendencia latina. John Rhodes que me pide os textos para a súa web. Onte á noite volveuse poñer de relevo o que significa ter unha lingua propia. Foi unha honra para min explicarlles de onde veño e ler, baixo a Bóveda impoñente, a cartografía, as cereixas. Inesquecíbel.
Convidada polo Ateneo, o Museo e a Deputación de Pontevedra pasarei os vindeiros 5, 6 e 7 de abril traballando coa palabra. O venres comezará cun recital no Museo de Pontevedra, Sexto edificio (R/ Padre Amoedo, 3), ás 20:00, no que lerei poemas d’O pouso, o silabario, OPIVM, as Esquiagrafías…
O sábado e o domingo nun obradoiro intensivo de escrita creativa: Atraversados. Nove horas para deternos na poesía galega contemporánea, a materia, o papel.
Inscrición gratuita na Secretaría do Museo (986 804 100 Ext.42436)
Estou entusiasmada. Será un pracer atopármonos alí.
Chegou. Foise.
Pero tanto tanto entre medias.
Arrincar a golpe de mércores con Fernando Marías, Javier Gullón e Borja Pena. A conversa na noite, da literatura ao cine. E todo eran preguntas.
El hilo de la memoria que me rinde con Gracia Iglesias. A papiroflexia atravesando semáforos despedida.
O xoves Obradoiro de Poesía con Gonzalo Escarpa, unha verdadeira descuberta, onde comeza e acaba a poesía experimental, o acontecimento poético.
O encontro con Manolo Rivas e María Canosa, tódolos mistos.
O recital, sete voces (Kepa Murua, Gonzalo Escarpa, Carmen Camacho, Pablo García Casado, Ada Salas, Jordi Corominas e eu) procurando os camiños da palabra no escuro. As siluetas amigas. Tamén alí Yolanda Castaño. E o micro aberto, todo por contar.
O venres á mañá no Coruña Educa, con Carmen Camacho e Jordi Corominas, máis a soas ca nunca, con 500 rapaces que axexaban polo poético dende as butacas, o catalizador, as esquiagrafías, as chapas.
A conversa con Kepa Murua e Ángel Zapata, os tesouros, a identidade.
De novo o obradoiro con Escarpa, repensar o lector, atender ao que non.
A charla de Doménico Chiappe Germán Sierra e Javier Pintor, os novos medios, como contar agora.
Máis tarde Santiago Roncagliolo con Xesús Fraga. A conversa no vento, cara o mar, entre o fume. Un pracer.
Na noite fecha, Manuel Vilas co seu Amor e o Gran Vilas. Saber que ninguén defende os textos propios coma un mesmo. Falar do poético, do silencio en Pizarnik. A palabra.
O sábado rematar o obradoiro, cun feixe de fiestras abertas, feliz de ter asistido, de aproveitar ao máximo a profesionalidade de Gonzalo, a intuición do coñecemento vertical que sostén todo o demáis.
A mesa de Ramón Nicolás e Tucho Calvo na que a escrita do país, a edición, a literatura, a torsión necesaria da pregunta. Un pracer.
Ráfagas de MADATAC. A area, a auga.
Para fechar con Jordi Corominas, en loop, o confetti, a imaxe disparada sobre o espectador, o alarido.
E aínda que o domingo a promesa, xa non puiden desfrutar do fin de festa.
Todo isto, todo, entre camiñatas, conversas que apuramos antes dos recitados, sempre co obxectivo de Alfonso Rego sobre nós, transparentándonos. Ese feixe de instantáneas que alentan sobre o poético. Uñitas pintadas. E todo o equipo do Ágora, dende os técnicos ata a directora, o traballo de Andrés e Cris. O saber facer de Oído Cocina!
A atención e control de Pedro Ramos para que todo, para que todo.
Celebro o encontro, os achádegos, a complicidade na noite, as conversas imprevistas
e agora
un inventario de palabras
no ar
a distensión
os vapores da derrota
Ata o FCM 2014.
Teño a grande alegría de participar nesta edición de PontePoética. O venres 20 e o sábado 21 a poesía tomará Pontevedra. O Festival, dirixido por Yolanda Castaño en colaboración co Ateneo de Pontevedra, que vai pola súa segunda edición, reúne desta volta aos poetas galegos Estevo Creus, Xosé María Álvarez Cáccamo, Estíbaliz Espinosa e mais eu, ao vasco Edorta Jiménez, o catalán Eduard Escofett, a malagueña María Eloy-García, e tamén contará coa presenza do poeta portugués, Nuno Judice e a poeta eslovena Veronika Dintinjana.
En sesións de tarde e noite no Teatro Principal: O venres ás 18:30 e ás 20.00. E o sábado ás 17:00 e ás 18:30.
Escribirono elas primeiro. A cita será o martes 8 ás 21:00 no Modus Vivendi (Praza Feixoo, Compostela). Alí, con Xosé María Álvarez Cáccamo e Nuria Sanz. Convidados por Branca Novoneyra e Olalla Cociña. É un luxo, un pracer que agardo impaciente.
Levo moitos versos para ler, de máis. Pero sempre o fascinio coa inocencia: a que está e a que se perde, a que se perverte e a que se restaura.
LOS TRABAJOS Y LAS NOCHES
para reconocer en la sed mi emblema
para significar el único sueño
para no sustentarme nunca de nuevo en el amor
he sido toda ofrenda
un puro errar
de loba en el bosque
en la noche de los cuerpos
para decir la palabra inocente
A. Pizarnik
A presentación deste poemario será o venres 14 ás 20:00 na Asociación Alexandre Bóveda (Olmos, 16-18, 1º), A Coruña.
Estarán co autor Eva Veiga e os músicos Benxamin Otero e Carlos Quintá. Tamén eu.
Para falar do libro, das postais vellas, da beleza.
Para escoitar a Celso, que é quen de desvelar a intención primeira do verbo, de repetir varias veces, ata desarmarte, tres palabras:
Para Amando
Esperanza
Sucos: blog de Dores Tembrás 