Filed under: Pouso
A nova chegaba en forma de agasallo. Descubrir que as pequenas e pequenos de tres anos estaban a traballar sobre o poema foi unha verdadeira emoción. Os redondeis sobre a caixa de luz.
Eles. Os redondeis.
Feliz.
Moi agradecida de novo ao equipo docente do CEIP Emilia Pardo Bazán. Desexando voltar!
O convite fixerase xa na primavera pero finalmente o encontro foi o pasado xoves 26, á noite, na Asociación Veciñal “Agra”. Dentro do ciclo da actividade “Gosto de che ler un poema” adicáronlle tempo e atención a “O pouso do fume”. Marabilloume a idea de escoitar os textos en voces alleas, con outros rexistros, outras pausas.
Primeiro a entrevista feita por unha das asistentes á actividade, impresionoume a exhaustiva presentación do meu traballo, a lectura da obra.
Un verdadeiro pracer demorarnos en detalles mínimos, en Pizarnik, nos referentes, no silencio.
Despois foron saíndo o resto dos asistentes para recitar un ou dous poemas do pouso.
Emocionante. Por moitos motivos, pero sobre todo por coñecer a un grupo de persoas que se reúnen semanalmente para ler poemas(de autores clásicos e novos), ensaiando o recitado, debullando as poéticas.
Síntome moi agradecida pola calidez do encontro, polas atencións.
Máis veces.
Foi hai semanas que me acheguei ao IES Poeta Díaz Castro. Levaba dous obradoiros. Poesía + Grafiti e Entre palabras. Dous grupos de distintas idades, a mesma entrega.
Xa o teño dito. Cando vou aos institutos sempre a incógnita, a incertidume. Non ten porque sair ben. Non teñen porque aceptar a tregua, a suspensión da realidade máis inmediata que esixe o noso encontro. Son unha estrana, só saben de min que escribo.
E sempre as palabras, a descuberta deliciosa da relación intransferíbel que manteñen coas palabras. Volveu sair a palabra nai, como no CEIP Elviña, e pai, e avoa, mapa, fútbol, natación, bar, e moitas outras que cristalizaron nalgúns dos textos que deixo a seguir. Paga a pena lelos. Hai verdade neles.
Foi un pracer ir a Guitiriz, coñecer o traballo intenso do equipo docente, e aos rapaces que saben ben o que é a terra.
Agradecida por un foro que sen saber o que o agardaba entrou comigo en suspensión.
O ARCO
Cando eu era pequeno,
meu avó sempre me facía
un arco de xoguete,
cun pau e unha corda.
Eu sempre lle pedía
que lles puxese punta ás frechas,
pero non podía ser,
podía mancar a alguén.
PESCA (Óscar Novo)
lembranzas do meu avó,
que xa non está.
Tirabamos a cana dende a beira
ficaban nun espeto e,
mentres,
contabamos historias antigas. p
O INSTITUTO (Nuria Losada)
Para moitos unha experiencia enriquecedora e inolvidable,
para min, unha experiencia que me mataba día a día.
Aquí non sirvo para nada,
volven de vez en cando as ganas de cortar as veas,
pero intento ocultalas e ser feliz,
que as miñas amigas non me vexan sufrir.
Agora, grazas a esas amistades son máis feliz.
ESCALEIRAS (Marta Rocha)
Os colchóns polas barandas,
as almofadas tamén,
e nós enriba delas…
era o mellor.
O BAR (Rocío García)
Recordos de persoas ausentes
non lugar onde a xente o pasa ben.
Bágoas que lembrar
de feitos ocorridos..
Xente que un día marchou
para nunca voltar
para nunca bicar nin abrazar…
BAILAR (Fernanda Mera)
Bailo porque me gusta,
sinto cada paso…
móvome recordando os teus un-dous-tres.
Bailo sen saber que tes algo que ver.
CAMPOS (Sabela Salgueiro)
Ese día de xogos
cando os campos
eran nosos.
As estacións pasando sobre el…
Aqueles tempos sen hora.
MANOLO (Tania Campello)
Faciamos cancións co seu nome
moi graciosas e divinas.
Manolo era máis ca un socorrista.
LAREIRA (Noemi Carro)
Historias de viaxe,
anécdotas,
as túas parvadas…
pero agora non estás.
PEQUENA (Esther)
27 de marzo de 1999.
bebé abandoada
na parada de autobús,
soa, famenta, triste…e
unha pregunta: por que?
Cun ano de vida,
nun hospital,
entre a vida e a morte…e
unha pregunta: por que?
20 de agosto de 2003
unha sorpresa,
un amor que chega
ao seu corazón:
unha familia nova.
Flores brancas,
peluche branca, amor vermello e,
unha pregunta: por que?
ACORDEÓN (Margarita Vidal)
Era a maneira
que tiñas
para facer que todo o mundo
sorrise.
CARAMELOS (Laura Pena)
Sempre agardaba na porta
con caramelos para nós…
sempre buscando o momento
para o xogo
ata o solpor.
Antes non pensaba…
agora desexaría que volveses,
cos teus caramelos, tan ricos,
cos teus abrazos, tan bonitos.
ALDEA (Eva Fernández)
Saír correr ata cansar
sen saber onde vas parar.
Subirme a aquela árbore,
construír ese refuxio,
todo é posible
na aldea que eu debuxo.
A miña aldea é única,
non hai outra igual,
ole a liberdade
a herba que vou pisar.
Xogar cos animais,
aprender a facer un buxo,
todo é posible
na aldea que eu debuxo.
CASA (Jonathan)
O noso mellor xoguete,
o mellor lugar para rir…
nunca poderei repetir
aqueles días
nos que te deixamos ir.
AVÓS (Jesús Roca)
Canto desexaba as fins de semana na aldea dos meus avós,
todo o día xogando entre as vacas, os cans e os cabalos.
Eses días fermosos nos que todo ía ben e que agora se esgotaron…
os meus soños, xa medraron.
GALLETAS (Laura Lobeiras)
Galletas, galletas,
galletiñas da avoa,
galletiñas que deixaches
aquel 14 de febreiro:
galletas de amor,
galletas de despedida.
MÚSICA (Adrián Fariñas)
Sabendo que é a miña vida
Música e Música
é vida…
Sabendo que é de verdade
o amor que lle dou a un caderno
cando en branco está.
MAPA (Paula Paderne)
a Exipto quero ir…
momias, pirámides…
Un calafrío
percorre o meu interior
cando miro o MAPA.
Entre outros actos da vida poética de San Francisco tiven o privilexio de participar no 8th Annual Poems Under the Dome. Hora e media de expectación, compromiso, pura maxia. Dende os escritores consagrados ata os novísimos que comezan andaina poética. Quero agradecer a Alejandro Murguía, e a todo o equipo que organizou o evento que me fixeran sentir coma na casa. Que cando lin os meus textos en galego acontecese o impensábel. Que tralo recitado algúns escritores e persoas do público se achegasen para interesarse pola obra, polo idioma no que está escrita. Un xogador de base-ball que viviu en Vigo, un grupo de poetas de ascendencia latina. John Rhodes que me pide os textos para a súa web. Onte á noite volveuse poñer de relevo o que significa ter unha lingua propia. Foi unha honra para min explicarlles de onde veño e ler, baixo a Bóveda impoñente, a cartografía, as cereixas. Inesquecíbel.
Chegou esta mañá, puntualísimo.
Agradecida a Ramón Nicolás pola súa xenerosidade e por interesarse e deterse nas entreteas do meu traballo. Aquí vos deixo o seu post no Caderno da crítica sobre un dos meus manuscritos.
Os preparativos. Cubrila de papel de seda, entre a la da roupa, na maleta. Levala á Sorbonne Nouvelle Paris III onde me agardaba o entusiasmo do alumnado do Centro de Estudos Galegos de Paris (CEGA).
Pode que levala comigo, co pánico de escachar o vidro na viaxe.
Pode que regresala.
Sentín, ao meter a man na bolsa prateada (que ben podería ter sido chisteira), o frío, a expectación, e tamén que estaba a piques de amosar un dos meus bens máis caros. Linlles o poema que no pouso. Linlles a autopoética: Das que me fan herdeira. Falei do que si e do que tamén. Penso que foi a conversa diante das fiestras abisais, as mangas afaroladas.
A man de Gonzalo Vázquez, que defendeu o espazo para que a voz. Podería escribir os detalles mínimos, as preguntas curiosas dos asistentes, podería repetir os suspiros que entrecortaban o meu discurso ao falarlles da experiencia croissant.
O que non podo é recuperar a potencia da materia, a presenza do vidro que presidiu o encontro, tamén no Instituto Cervantes. (O minuto diante do escaparate de Louis Vuitton contigo, na noite xeada).
Tampouco importa que a materia, a materia, a obsesión na materia.
Pero vou facer coma se estivese nun recital e lles contase a media voz, na entreluz, que a botella apareceu perto de onde me criei o outono no que o pouso se escribía. E que o vidro francés refulxiu unha tarde mentres andaba ás castañas, na horta dunha casa desafiuzada había décadas. O pozo infindo na procura da historia transparente. Quizáis xa non deba falar da terra, dos tesouros que para a nena a terra gardou sempre.
O desamparo. O abandono. Daquela mellor o texto:
o remedio do DOCTEUR PINARD
chegou dende PARIS-COURBEVOIE
á casa do Mión
a botella
contiña a debilidade da recén parida
o calcio anegadao
as xaculatorias
e agora
nin rastro doos cinco fillos
e o vidro francés abono
dos castiñeiros da horta
Van aló quince días, pero négome a deixar de facer uns apuntamentos daquela tarde magnífica no Centre de Cultura de Dones Francesca Bonnemaison. Foi Marta Font, investigadora da UAB e organizadora do evento quen me convidou. Pero tamén estaba Helena González, anfitriona e cicerone inigualábel.
A suxerencia non podía ser máis atractiva. Partir do verso de Pizarnik: He dejado mi cuerpo junto a la luz. A proposta: unha conversa coas poetas Rosa Font e Silvia Bel. Pero había máis, dende o Centre Dona i Literatura convidávasenos a levar unha autopoética na que o corpo.
Estas propostas brindan, ás veces, esa oportunidade de mirarnos case dende a esquizofrenia. De avaliar a propia poética. É unha reflexión que sempre conduce a portas insospeitadas.
Do exercicio íntimo á lectura pública. E sempre, sempre, a voz sorprendida na intimidade que nos desvela. Porque na preparación do encontro, mentres escribía aqueles cinco folios de autopoética, estaba aquí, no meu estudio, a soas coa miña voz. E non tiñan demasiada importancia as frases miradas polo fondo, con microscopio. Pero alí, naquel cuarto lavanda, no calor da tarde, ante un público case completamente feminino, atentísimo, o pudor. Ou outra cousa semellante pudor. Quizáis a palabra obscenidade adquira aquí un sentido completo. Pero a que tanta sorpresa? Iso é a escrita, non?
Marta Font preparou unha presentación impecábel, escudriñando cada unha das nosas poéticas, revelando algúns dos fíos que nos unen ás tres convidadas. É precisa e profunda na palabra coma só os grandes críticos. E eu fico arroibada e agradecida ante as súas descubertas.
Foi unha tarde de complicidades versadas, de paralelismos literarios, de procuras.
Un luxo.
ti xa sabías
e fixeches que enxertar
se convertese
na cicatriz herdada
que os meus pés pisaran a uva
era só a excusa
para aprehender o prodixioso
como por casualidade
Non puido haber mellor regreso.
Un amigo ben querido envioume esta reseña que o crítico Vicente Araguas sacou d’O pouso do fume no Diario de Ferrol o pasado mes.
Si, si, si. Feliz e agradecida de novo.
Sucos: blog de Dores Tembrás 