Quizais sexa pola escaseza de momentos así, polo extraordinario da elevación que nos sobrecolle, sen decatarnos.
Onte, sentada, escoitando, pensaba en que tódolos tópicos son verdade, as voces “cristalinas” “celestiais” “anxelicais”.
Hai tantos aspectos extraordinarios no que aconteceu onte no XIV Concerto de Aniversario do Coro Cantabile, que non sei se debo arriscarme a enumeralos.
Comezando polo feito de que unha cidade como A Coruña conte cunha asociación coa sensibilidade de cultivar a música na infancia e mocidade, nun proxecto no que a formación ten un gran peso, e onde a disciplina e o amor se miden a partes iguais.
O concerto de onte foi unha celebración. O presidente Xulio Loureiro falaba de emoción, de que a música é unha ferramenta para comunicar, para tocar ao outro a través da emoción: emotio, emotionis, “facer mover”, “sacar do lugar habitual”, desprazarnos e ser outros na nosa relación co mundo. Celebralo.
Pero ese acontecemento extraordinario que tivo lugar onte para un público atentísimo na Igrexa de San Nicolás, acontece cada sábado nos ensaios do coro. A franxa de idade abrangue dende os 8 ata os 22. E todos e cada un dos coralistas contribúen de forma definitiva a este suceso excepcional. Cantabile é a suma de todas e cada unha destas voces individuais, que aprenden e saben que fundíndose dan lugar a algo único. A xenerosidade é alicerce dende a natureza do proxecto.
Penso no seu director, Pablo Carballido, colocando con xesto case imperceptíbel o lugar preciso que cada voz ten no espazo antes de comezar. O presidente falaba onte de que é el xustamente o fío condutor que, máis que aglutinar, ampara estas 95 voces ao longo destes catorce anos. A súa labor, onde a profesionalidade e a paixón son un continuum, non xera máis que admiradores perplexos e agradecidos ao seu paso. E isto non é máis que un indicio da persoa ante a que nos atopamos.
Ponlle o ramo a este proxecto a implicación dos pais e nais que conforman a directiva, traballadores incansábeis, especialistas nese traballo invisíbel que logra darlle a todo ese acabado cálido que transcende de inmediato en canto atravesas a porta do local de ensaio.
Onte celebrábanse catorce anos deste proxecto. Sei que estas palabras non fan xustiza a todo o que eles son, pero agardo que amosen a profunda admiración que moitos dos que estabamos onte escoitándoos sentimos por este coro.
Agradecéndollo.
Longa vida a Cantabile!
O convite chegou dende /ABANCA e /AFUNDACIÓN, que organizaban unha serie de homenaxes ao poeta venezolano no noso país, despois de recoller o Premio García Lorca. En Santiago de Compostela xunto a Miriam Reyes, en Vigo xunto a Anxo Angueira e Manuel Bragado, e na Coruña na tarde onte, xunto a Luis Pousa e eu mesma.
Non vou recoller aquí os méritos, traxectoria ou galardóns, que son moitos, do escritor.
Só me gustaría deixar testemuña de emoción grande que sentín ao coñecelo e poder conversar con el de poesía.
Quizáis a inmersión das últimas semanas na súa obra permitiume asedialo a preguntas antes do diálogo. Son moitos os poemas nos que a palabra e o silencio, o traballo do poeta, esa procura, que un non escolle como di el, pero tamén esa concepción do desexo que está en AMANTE, unha elegancia que fuxe do carnal pero que se rexistra no corpo.
Falar de Valente, dos místicos (Miguel de Molinos ecoando aínda), chegar ao Zen, ao breve como modelo no que o poema se expande, esa necesidade de condensación, os seus alquimistas, que son sobre todo poetas, ese debullar en Basho, e os amores literarios, Ajmatova, Zimmer, Pound…
Na arte do tirador de arco, converterse en centro exacto, apuntar sobre si mesmo, sendo tirador e branco.
Imborrábel a lucidez, a xenerosidade falando da construcción do poema ou contando segredos.
Imborrábel a saraiva na conversa sobre Venezuela con Milena González Cadenas, o escritor Antonio Germán López Ortega e a artista plástica Nela Ochoa de López e o xornalista Luis Pousa.
Ler xuntos na Cronoloxía, coma nenos que comparten pupitre. Feliz. Agradecida.
Do encontro os recados. A gravidade.O poder da palabra.
ARS POÉTICA.
Que cada palabra lleve lo que dice.
Que sea como el temblor que la sostiene.
Que se mantenga como un latido.
No he de proferir adornada falsedad ni poner tinta dudosa ni añadir brillos a lo que es.
Este me obliga a oírme. Pero estamos aquí para decir verdad.
Seamos reales.
Quiero exactitudes aterradoras.
Tiemblo cuando creo que me falsifico. Debo llevar en peso mis palabras. Me poseen tanto como yo a ellas.
Si no me veo bien, dime tú, tú que m conoces, mi mentira, señálame la impostura, restriégame la estafa.
Te lo agradeceré, en serio. Enloquezco por corresponderme.
Sé mi ojo, espérame en la noche y divísame, escrútame, sacúdeme.
Rafael Cadenas.
Nin a choiva omnipresente puido restar un ápice de intensidade ao encontro. O venres á mañá collía o tren Coruña Ferrol, ese que dura 1:40 min. e que a cambio amosa as mellores vistas slow speed pasando por Betanzos e Pontedeume.
Non había que camiñar máis de dez minutos dende a estación ata o Hotel Suizo, cuartel xeral onde todo o persoal se fai cómplice da invasión de poetas e artistas durante unha semana.
E alí, no ático, os tellados dalgúns edificios históricos, a promesa da auga.
Arrincar a golpe de peza teatral da man de Acéfalo Narciso Teatro: Salvajes. Beat Room Hotel. As palabras enfíadas de tantos poetas da Beat Generation. Ginsberg. Ginsberg. A luz, a máquina de escribir.
A semana de poesía salvaxe camíñase. E así do hotel ao mercado, do mercado ao hotel, ao porto, aos locais nos que a palabra.
No mercado, María Lado e Lucía Aldao, fantásticas! (Ese poema dos amores a dúas voces inédito para min)
Silvia Penas, na memoria, entre doces, caraveis e peixe. As palabras que virán.
A mellor biografía inventada por Quico Cadaval e Karlotti, e tódolos poetas que saían recitar ao amparo do micro.
Extraviarnos baixo o paraugas.
Na tarde o paseo perdido en lancha, e a magnífica peza sobre o mar da man de Quico Cadaval e Alejandro Vargas, improvisando ao piano.
O mar de Tuñón, Pessoa e Manuel Antonio. MARabilla. Aplausos.
Os amigos que reaparecen, os amigos descoñecidos.
Na noite máis noite o Manchita rosa con Leo Arremecághona e Serxio García abrindo lume, Pedro Campos, Víctor M. Díez….e moitos máis poetas descoñecid*s que nos enmudecen. O pánico, pero aquel silencio.
Todavía se pode escribir sobre o amor? Aquela rapaza que nos desafía dende a adolescencia.
O último café da noite, o fragmentarismo, humor vs poesía, as estratexias.
Sen dúbida o que máis me impresionou foi como Karlotti e Guillermo Fernández manteñen acesa esta experiencia da poesía na rúa, nos bares, en cada encontro. Poesía, poesía, poesía. Unha camaradería que me intimida e admira a partes iguais. Porque o respeto pola palabra, a fe no poético está intacto neses brazos que apertan.
O sábado, Manolo Bacalhau con Cabe García no Cazadores, e os poemas de Rivas saídos de sobres Par avion. Os seus cesteiros retumban nun local ateigado de fieis.
Dous días salvaxes. Nunca un adxectivo tan axeitado. Huidobro estaría orgulloso.
Tan agradecida polos encontros, polos novos compañeiros de camiño na poesía salvaxe.
Moitos máis anos de vida!
Finalmente decídome así
coas mans atadas ás costas
e un pedazo de papel tapándome os labios cun verso de Artaud:
eu padecín cincuenta electroshoks, cincuenta estados de coma
Gonzalo Hermo, Crac.
Foi nos últimos días de decembro.
Gonzalo Hermo traía consigo os tempos asociados ao poema, e versos de poetas moi queridas e admiradas: Xohana Torres, Chus Pato, Olalla Cociña, Olga Novo ou Alicia Fernández entre outr@s.
O sinxelo foi rendirse ante o seu discurso, artellado no mecanismo temporal dende o que se sitúa o poeta. Xurdiron moitos outros conceptos, e Gonzalo foi dunha xenerosidade maiúscula falándonos do seu propio proceso de creación e partillando algúns textos inéditos do seu novo traballo.
Dicir luxo, honra ou privilexio. Repetir o que significou esa tarde para tódolos asistentes. O fascinio ecoando cando el fechou a porta.
Os bolos de Santa Lucía. A noite.
Eu débolle moito a Gonzalo, pero como dixen ese día, a súa presenza en Arquitecturas do poema é un dos luxos que me reserva a súa amizade. Compartir a mirada, a peneira á que se someten @s escritores que axudan a configurar o propio traballo. Foi un encontro tremendamente estimulante para tod@s.
Verdade.
Moi agradecida.
Coma formigas cargadas de moreas de cousas distintas
Celso Fernández Sanmartín
Foi a semana pasada. Eles intuían pero non sabían ou si. E chegou no tren, tan en punto para vir lernos, recitar, contar do que é poesía e do que quere ser ou non chega.
Eu sentínme feliz de presentalo, de compartir a Celso, poeta de poetas. Man que escritura potencia e emoción a partes iguais. Celso.
As rosquillas, o silencio, a atención. O pan. Os pendentes. A morea de libros, o que nos lía, o que se gardaba.
Os bises.
Dándosenos así, xeneroso, os amores de Celso na literatura, alumeando a noite na Praza da fariña.
Orgullosa dos asistentes aos meus obradoiros, do seu traballo, de saber que tiraron tanto partido do encontro.
En decembro a seguinte Master class, e desta volta non sei se saberán…
Foi onte á tarde, na Feira do Libro da Coruña. Compartir serán e palabra con Berta Dávila e Manuel Bragado foi unha delicia.
E alí, entre raíces e paxariños de origami, entre un público atentísimo e o recitado de Berta, lin as anotacións da lectura que fixen do novo poemario.
Aquí deixo un fragmento do meu camiñar pola Raíz da fenda:
Esta cronoloxía escribe un tempo de urxencias, un desexo omnipresente que colapsa as vías respiratorias, que fai enmudecer, que tenta rexistrar a contención e a inminencia, o silencio máis severo pero tamén o máis locuaz. O desexo da palabra, do poema, do outro, de ser. Neste poemario o eu poético admira o pantelro, quere facerse consciente da extraordinaria enxeñería da trampa antes de.
O venres 31 de maio, ás 20:30, nun acto sinxelo e emocionante, entregáronme na Casa de Cultura de Carral o premio do XVI Certame de Poesía por Cronoloxía da urxencia.
Alí con Francisco Fernández Naval que lle adicou unhas fermosísimas palabras ao poemario, con José Luis Fernández Mouriño, Anxo Lorenzo, Miguel Anxo Fernán Vello e Roi Vidal, gañador do ano pasado e que presentaba o seu poemario Teatro, léndonos algúns textos e deixándonos con ganas de máis.Entre o público Mercedes Queixas, membro do xurado.
Tamén eu lin algúns poemas, e falei da honra que supón que Espiral Maior publique o poemario, da honra que é recibir este premio. Agradecín as xenerosas palabras de Miguel Anxo, a súa amizade.
Foi unha noite fermosa. Cos meus.
O venres, entre a emoción e os amigos o acto de entrega.
O agradecimento infindo, sen fin, sen fin, aínda hoxe.
O premio relocía e case opacaba algunhas tardes de escrita, o cansazo, a incertidume, a obsesión.
Quero compartir o premio e a confección deste poemario cos avós dos meus fillos, que son fundamentais para que a procura sexa posíbel. Coa miña familia, cos meus.
Ti, que sostés os meus pulsos cada mañá, cada noite.
Tamén cos poetas amigos e admirados que me achegaron as súas lecturas, axudando a obxectivar o traballo.
E por suposto con tódolos amigos que estaban aí, compartindo alento.
Será este venres, 31 de Maio ás 20:30, na Casa do Concello de Carral. Alí a entrega do premio polo poemario Cronoloxía da urxencia e a presentación do libro Teatro, de Roi Vidal, gañador da edición pasada.
Quedades tod@s convidad@s!!
Invitación Acto Certame Poesía Concello de Carral
Coido que dende que son escritora o título que máis ilusión me fixo ata o momento foi o de ser madriña da biblioteca do CEIP Rosalía de Castro da Coruña. Non é para min un título honorífico, por moi honrada que me sinta ao aceptalo, é un título que, dalgún xeito, coma nos contos, convírteme en guardiana deste espazo.
Eu hoxe comprométome a mirar por esta biblioteca, a atender as súas necesidades, na medida do posíbel, a escoitar as peticións e desexos das nenas e nenos que acudirán a ela para vivir con fascinio a lectura.
Eu adícolle a miña vida á palabra, á escrita, por iso mesmo é inevitábel sentir unha gran emoción ao saber que, xunto con Nevado (mascota da biblioteca), formarei parte deste iglú máxico, un iglú de historias e versos que serán sempre acubillo.
Estas foron algunhas das miñas palabras na mañá. Alí, a carón do director do centro, das mestras e mestres, os representantes da Administración Pública, dos membros da ANPA, dos pequenos e pequenas que leron durante un minuto nos seus libros para celebrar a nova biblioteca.
Síntome afortunada de pertencer a esta comunidade que traballa sen tasa dende o presente para o futuro.
Honrada.