Por mor dun proxecto no que estou, hai uns días tiven que consultar uns apuntamentos da carreira. Só pensalo xa me metía medo. Subir ao faiado e mirar nesas caixas de froita cheas de carpetas e cadernos. Máis que medo, pánico. O que acontece con estes flash-back, aos que son adicta, é que nunca sabes como vas baixar do faiado, se pletórica ou deprimida. Alí está a miña vida en formol.
Subo coa intención de consultar os apuntamentos pero, para chegar a eles, antes teño que apartar a caixa da cociña smooby, a bolsa plástica coas nancys, os sacos de roupa dos anos 80, aquelas botas de goma vermellas do número 27 roidas por un can, as caixas cos adornos de nadal… e ata un bombo do ariel dos anos 70. Pero non hai tempo para melancolías, concéntrate nas caixas dos apuntamentos.
O que acontece é que enriba de todo están os arquivadores do instituto (hoxe non me permito falar das caixas coas fichas de párvulos, os primeiros cadernos de caligrafía, as guías de lectura con esa letra sublime ma-ma me mi-ma).
Non me resisto e miro os apuntamentos do instituto primeiro, hai máis de quince anos daquilo. Teño a mesma letra, case. Xa usaba post-it compulsivamente, atopo fotocopias de poemas entre os cadernos, recortes de prensa con monográficos de poetas, e os dossiers de filosofía tal e como os deixei a véspera de selectividade.
A sacudida é brutal, pasaron máis dunha ducia de anos, e no fondo sego a ser a mesma. Quero pensalo. Pensoo.
Se iso non fose abondo, esta semana no facebook, convídanme ao grupo da escola, San Francisco Xabier 1985-1993, 8º C (con foto de grupo incluida).
E aí si que estamos cambiados, as fotos, traidoras, que fan que queira anegar en formol aquela visión dos compañeiros coma nenos que aproveitaban as sesións de flúor para facer das súas.
Tocada e afundida.
Unha tregua, si? E menos aleivosía.
Filed under: Lingua
Foi emocionante, esperanzador. A Alameda tomada por rapaces e rapazas, crianzas, mestres, escritores, artistas, por cidadáns que saimos á rúa ao berro de queremos galego.
Non é só que se enchera o Obradoiro, que quedara xente e xente por entrar cando a manifestación xa se dera por rematada, non é que o ruxido da praza fixera tremer as lousas, non é que os cidadáns quixeran seguir escribindo, un xoves á mañá calquera, a súa historia.
É que a nosa lingua, hoxe, outra vez, tiña quen a valera. Porque os que estabamos alí (e tantos e tantas que non puideron achegarse, pero que tamén estaban) somos valedores do galego. Tanto tiña ter ficado en silencio ou a berros alí, na praza, porque o que conmovía hoxe era iso, xuntarnos todos para recoñecérmonos.
Entre a euforia e as emocións máis contidas, hoxe valedores todos da lingua: crianzas con globos, mozas con pintadas, anciáns con cartaces furados nos paraugas, familias enteiras abandeiradas con autocolantes, e o caloriño aquel, alí, tan xuntos.
Quédome con isto, con ter feito Santiago noso, romeus da fala, preparados para o que veña.
Emoción. Conmoción. Joan Margarit, Xosé María Álvarez Cáccamo.
Dous poetas, palabra a palabra. Un encontro sen contencións, abrindo fendas, dous cómplices convidándonos á verdade da poesía (valla a redundancia). Un diálogo de poemas con ida e volta, sen pudor. E nós alí, concéntricos, paralizados.
Margarit. Non hai intuicións que vallan, el vai soltando presas de verdade no poema, ás veces ese último verso que acaba con unha, que te desarma, obrigándote a fechar o libro para prolongar a percusión. A honestidade, e a dignidade, e a vida tan así, nas súas palabras.
Cáccamo. Penso en O lume branco. Pero onte, ademáis, escoiteino falar da cidade (do Vigo que me amosa na súa poética) e ese río da infancia, tentándonos a todos. Non podía ser doutro xeito que rematase Cáccamo falando da mentira, do engano. Poñendo a cada quen no seu sitio. Foi un pracer escoitar na súa voz esas transparencias magníficas que consiguen algúns poetas dos oitenta, ante as que me descubro.
Un encontro, sen tópicos, emocionante.
Veño de saber que na web Fervenzas Literarias celebran un premio outorgado polos lectores. Teño a fortuna de estar entre os escollidos na categoría de poesía para adultos, compartindo 5º posto con Paulino Vázquez.
Parabéns a tódolos gañadores e seleccionados. Agradecida, unha vez máis, a tódolos lectores.
Filed under: Lingua
O que estou a pedir que se faga coa miña lingua, coa miña, co galego, non forma parte de ningunha conspiración organizada por uns poucos esquizofrénicos, non se trata dun berrinche de malcriada. Claro, isto que semella unha obviedade, podería non selo. Quero dicir, hai tanta, tanta xente que pensa que non hai ningún problema co galego…
Fico estremecida cando penso que, hai uns días, un carteiro que me traía un lindo paquete de nadal me pide o dni e digo:
– vintaoito setecentos vintatres setecentos oito (claro que é inventado)
e el repite mentres anota:
– veintiocho, setecientos veintitrés, setecientos ocho.
Agora o nome, xa estou preparada:
– Dores Tembrás (non vou falar de cando pido algo por teléfono e deletreo como mínimo tres veces o nome e outras tres o apelido. Nostalxia da agudeza auditiva dos suecos, que o pronunciaban perfectamente á primeira)
Cara de susto do carteiro
– cómo?
– do-res, tem, con t, brás, con tilde no a.
repite:
– do-res, tem- bras.
Está estupefacto, como se eu fose un ser extraordinario e, para decodificar a miña lingua, precisase de toda a concentración. Estou contenta polo paquete, pero cando lle pregunto onde asino, dime:
– firme aquí, por favor.
Daquela non me resisto e dígolle:
– mire, vostede é de aquí? É galego?
– si, soy de aquí, pero no entiendo el gallego.
– aaah, e que como traduce todo o que lle digo.
Gustaríame voltar feliz e serena do nadal, escreber un post sobre calquera outra cousa (madalenas, por exemplo), coa normalidade que non teño. Pero pasa que hai xente, tanta xente que aínda cre que non é preciso saír á rúa a pedir o que é noso (penso nun dos últimos post do blog de Francisco Castro).
Quero o que é meu, quero que el o teña, quero galego.
Pensaba que co ano se fechaba o pouso, pero semella que non. O mesmo día que publiquei o último post aparecía en Culturagalega.org outra lista dos mellores libros de 2009, nela Lorena Domínguez Mallo fala do pouso. E hoxe, en El Correo Gallego J. Miguel A. Giráldez fai unha xenerosísima e fermosa crítica do poemario.
Non hai mellor comezo de ano. Obrigada.